Każda firma sprzątająca zobowiązana jest zorganizować wszystkim swoim pracownikom szkolenia bhp. Przed rozpoczęciem pracy każdy pracownik powinien odbyć szkolenie wstępne bhp, które składa się z dwóch części:
1.Instruktażu ogólnego,
2.Instruktażu stanowiskowego.
Podczas Instruktażu ogólnego, pracownicy powinni zostać zapoznani z:
– przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie Pracy, Rozporządzeniach, Regulaminie Pracy,
– obowiązkami i uprawnieniami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
– konsekwencjami naruszenia przepisów bhp,
– zagrożeniami wypadkowymi i chorobowymi występującymi w zakładzie pracy oraz środkami zapobiegawczymi,
– zasadami przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej,
– zobowiązaniami pracodawcy wobec pracowników w zakresie opieki lekarskiej,
– z przepisami dotyczącymi udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku,
– zasadami ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru.
Instruktaż ogólny może przeprowadzić:
a)Pracownik służby BHP.
Obowiązek powołania służby BHP mają zakłady zatrudniające ponad 100 pracowników.
b)Osoba wykonująca u pracodawcy zadania służby BHP, jeżeli pracodawca nie ma obowiązku powołania służby BHP i powierza je pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
c)Pracodawca wykonujący zadania służby BHP, pod warunkiem, że zatrudnia do 50 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
d)Pracownik wyznaczony przez pracodawcę jeżeli posiada wymagany zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu oraz aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bhp.
e)Firma zewnętrzna, w sytuacji gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników i nie utworzył służby BHP, a zdecydował się korzystać z usług firmy świadczącej usługi bhp.
Szkolenie wstępne ogólne powinno być zorganizowane w formie instruktażu w wymiarze minimum 3 godzin lekcyjnych (3×45 min).
Instruktaż stanowiskowy powinien przygotować pracownika do wykonywania określonej pracy. Tym samym podczas ww. instruktażu należy dokładnie omówić:
– warunki pracy: elementy pomieszczenia pracy, w którym ma pracować pracownik (pomieszczenia biurowe, higieniczno – sanitarnego, kuchnie, jadalnie, świetlice, klatki schodowe, magazyny, pomieszczenia produkcyjne),
– organizację pracy, tj. co należy zrobić, podział obowiązków (kto wykonuje określone czynności), jak należy wykonać powierzone zadania, w jakim czasie należy wykonać pracę, kto jest odpowiedzialny przed kim,
– elementy stanowiska roboczego mające wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy (np. pozycja przy pracy, urządzenia zabezpieczające, narzędzia pracy, środki do utrzymania czystości),
– omówienie zagrożeń występujących przy wykonywaniu określonych czynnościach na stanowisku pracy,
– ocenę ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i sposoby ochrony przed zagrożeniami oraz zasady postpowania w razie wypadku lub awarii.
Instruktaż stanowiskowy powinien uwzględniać również:
– pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy zgodnie z przepisami bhp,
– próbne wykonanie zadań przez pracownika,
– samodzielną pracę pracownika pod nadzorem instruktora.
Wśród zagrożeń na stanowisku pracy sprzątaczki/sprzątacza należy wymienić i omówić:
Czynniki fizyczne:
– porażenie prądem elektrycznym,
– pożar,
– upadek na tej samej płaszczyźnie,
– upadek z poziomu wyższego na niższy,
– uderzenie o nieruchome przedmioty,
– hałas,
– uraz w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia,
– uderzenie przez spadające przedmioty.
Czynniki psychofizyczne:
– przeciążenie układu mięśniowo szkieletowego.
Czynniki biologiczne:
– mikroorganizmy chorobotwórcze.
Czynniki chemiczne:
– podrażnienia, uczulenia dróg oddechowych, oczu oraz skóry i błon śluzowych.
Podczas szkolenia należy poinformować pracowników o zasadach przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej.
W trosce o bezpieczeństwo i higienę pracy pracodawca musi dopilnować, by każdy pracownik, wykonując pracę na stanowisku, na którym jest to konieczne, był wyposażony w odzież i obuwie robocze i środki ochrony indywidualnej: fartuch ochronny, obuwie profilaktyczne (odporne m.in. na działanie detergentów), rękawice ochronne. Środki te muszą spełniać wymagania Polskich Norm i być zagwarantowane pracownikom nieodpłatnie.
Tematyka szkoleń powinna obejmować także bezpieczeństwo i higienę pracy podczas wykonywania prac:
– na wysokości z użyciem drabin,
– z maszynami (wykorzystywanymi np. do mycia podłóg, odkurzacze przemysłowe, urządzenia piorące),
– ze środkami chemicznymi – pracownicy muszą zostać zapoznani z kartami charakterystyki dla środków czystości.
Instruktaż stanowiskowy wolno przeprowadzić pracodawcy lub wyznaczonej przez pracodawcę osobie kierującej pracownikami, jeżeli posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu, na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia w wymiarze minimum 8 godzin lekcyjnych (8×45 min).
Podczas szkoleń nie wolno pomijać zagadnień dotyczących bezpieczeństwa pożarowego, ewakuacji oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Każdy pracownik musi zostać zapoznany z instrukcjami bhp i ppoż. Do pracy nie można dopuścić pracownika który nie posiada zaświadczenia od lekarza medycyny pracy o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na tym stanowisku.